Prijsgever of prijsnemer? Ervaringen uit de thee-industrie door Rainforest Alliance, THIRST en Frank About Tea
Het laatste Living Wage & Income Lab van 2022 richtte zich op duurzame en eerlijke inkooppraktijken binnen de thee-industrie. Rainforest Alliance, THIRST en Frank About Tea hebben nu hun expertise gebundeld om te praten over de toekomst van thee. Lees hieronder de belangrijkste punten van de sessie.
‘From Pilot to Strategy’ is een nieuwe reeks van het Living Wage & Income Lab. Hierin onderzoeken we wat er nodig is om ervaringen uit pilots voor leefbare lonen en inkomens om te zetten in concrete bedrijfspraktijken. Als eerste deel in de serie onderzochten we welke rol aankooppraktijken spelen bij het stimuleren van verbeteringen op de plantages zelf.
Met thee als hoofdonderwerp draaide de discussie, zoals gewoonlijk, vooral om de prijs. Op het podium stond Sabita Banerji, CEO van THIRST (The International Roundtable on Sustainable Tea), virtueel aanwezig vanuit Londen; daarnaast Ruth Vermeulen, Global Lead of Advocacy for Human Rights and Livelihoods bij Rainforest Alliance; en Valerie Hirschhauser, oprichter en CEO van Frank About Tea. Valerie wierp de volgende vragen op: kan een bedrijf veranderen van prijsgever naar prijsnemer? Hoe kunnen we verantwoordelijke inkooppraktijken bevorderen, zodat de theeboeren en arbeiders een groter deel van de prijs ontvangen? En welke structurele verandering is nodig voor een eerlijker verdeling van de waarde?
Frank About Tea liet de deelnemers zien hoe ze sociale impact mogelijk maakt in de particuliere thee-industrie. Valerie legde uit hoe haar bedrijf, bekend om de heerlijke thee en mooie verpakkingen, ernaar streeft om als ‘prijsnemer’ op te treden binnen haar relatie met de theeboeren en arbeiders in Kenia en Sri Lanka. In plaats van de prijs voor de boeren te bepalen, betaalt Frank About Tea de producenten de prijs die zij vragen voor de beschikbare kwaliteit.
Door de machtsverdeling tussen leveranciers en producenten te herstructureren, streeft Frank About Tea in feite naar een herverdeling van de waarde in de hele toeleveringsketen. “Leefbare inkomens maken we niet mogelijk met thee alleen”, licht Valerie toe. Met collectieve actie in het vooruitzicht, werkt zij door hoge consumentenprijzen te handhaven en 2% van de totale opbrengst te investeren in de lokale theegemeenschap. Frank About Tea laat zo zien hoe winst en zingeving kunnen samengaan.
Extra lasten vermijden
Sabita Banerji, CEO van THIRST, besprak hoe complex het is om leefbare lonen en inkomens te realiseren in de thee-industrie: ze legde uit dat het streven naar leefbare lonen weliswaar essentieel is, maar vanuit het oogpunt van de producent een extra kostenpost vormt. Producenten hebben te maken met de macht van detailhandelaren, de dalende kwaliteit van de thee, de verwachting dat zij hun werknemers gratis huisvesting en andere voorzieningen bieden, en het systeem van theeveilingen. Ze zien daardoor weinig ruimte om leefbare lonen in te voeren. Met de huidige machtsstructuur in de theeketen vormen de lonen de grootste kostenpost van de producenten. De vraag is dus: hoe zorgen we ervoor dat elke speler in de toeleveringsketen zijn verantwoordelijkheid neemt om leefbare inkomens te creëren voor de boeren en arbeiders?
Deze vraag is niet eenvoudig te beantwoorden, maar een goed startpunt is het streven naar sectorbrede initiatieven die gericht zijn op systemische veranderingen binnen de thee-industrie. Sabita heeft jarenlange ervaring met internationale ontwikkeling en ethische handel. Volgens haar verrichten individuele NGO’s en vakbonden weliswaar prima werk om het leven van theearbeiders en boeren in afzonderlijke gebieden te verbeteren, maar zouden leefbare lonen en inkomens pas echt een kans van slagen hebben als er zou worden samengewerkt met de branche. Uit deze behoefte aan nauwere samenwerking tussen de betrokken partijen kwam THIRST voort. THIRST biedt een platform voor de hele sector waarop kennis kan worden gedeeld en de roep om mensenrechten kan worden gestroomlijnd, om zo te voorkomen dat partijen langs elkaar heen werken. “Waarde moet niet alleen ‘doorsijpelen’ naar de producenten – het moet worden ingebouwd in de structuur en het systeem, zodat zij een eerlijk deel van de consumentenprijs krijgen”. Door ruimte te creëren voor dialoog tussen belanghebbenden en leveranciers bevordert THIRST systeemveranderingen en structurele aanpassingen van de waardeverdeling in de thee-industrie. Zo kan de waarde eerlijk en systematisch worden gedeeld met de theeboeren en arbeiders, en sijpelt het niet slechts naar hen door.
Belangenbehartiging: het extra zetje voor verantwoord inkopen
Als Global Lead of Advocacy for Human Rights and Livelihoods bij Rainforest Alliance, wees Ruth Vermeulen op het belang om naar de bredere structuren te kijken. Deze insteek ontleent ze uit haar ervaringen bij het pleiten voor maatregelen die de rechten van kleine boeren beschermen in de recente EU-richtlijn inzake due diligence bij bedrijven. De inspanningen moeten volgens haar gericht zijn op verantwoorde inkooppraktijken.
De verantwoordelijkheid die bedrijven nemen voor hun inkooppraktijken is van essentieel belang voor het vermogen van leveranciers en producenten om de mensenrechten en duurzaamheid te waarborgen.
Ruth maakte recentelijk een excursie naar theeplantages in Kenia. Ze vertelde hoe ze daar een bevolking aantrof waarvan 1 op de 10 mensen voor hun levensonderhoud afhankelijk is van thee – en de meeste boeren slechts prijsnemers zijn, zowel wanneer ze directe kopers hebben als bij de verkoop via theeveilingen. Ze deelt een van haar nieuwste bevindingen: hoe belangrijk het is om de kosten van duurzaamheid in de prijs te verwerken. Uit een enquête onder Keniaanse theeplantages, producentengroepen en theefabrieken, blijkt dat de producenten het ontvangen van een hogere prijs als de beste inkooppraktijk van kopers en merken/retailers beschouwen. In het algemeen wordt aangenomen dat theeboeren en theefabrieken investeringen nodig hebben om verbeteringen op het gebied van duurzaamheid en levensonderhoud te kunnen financieren. Uit de inzichten van Ruth blijkt echter dat Keniaanse producenten investeringen op de laatste plaats zetten op hun verlanglijstje van verantwoorde inkooppraktijken. Zij leerde dat in een sector waar de reële prijzen al tientallen jaren dalen, theeproducenten investeringen minder belangrijk vinden dan het ontvangen van een reële prijs van de kopers, waarmee ze de kosten van een gezamenlijke aanpak van duurzaamheid kunnen dekken. Dit geldt vooral wanneer diezelfde kopers de theeproducenten vragen te voldoen aan duurzaamheids- en mensenrechtencriteria. Producenten hebben in de eerste plaats behoefte aan waardecreatie, winstgevendheid, langetermijnrelaties met kopers, en gedeelde verantwoordelijkheid die hogere inkomens en lonen kan opleveren, voordat investeringen de moeite waard worden. Voor boeren zijn “echte prijzen, relaties met kopers, fatsoenlijke onderhandelingen over prijzen, langetermijnrelaties met producenten en eerlijke betalingsvoorwaarden belangrijker dan investeringen”.
Veranderingen in de sector mogelijk maken
Tegenwoordig lijkt thee van lage kwaliteit de norm te zijn, samen met het kopen van 1+1 gratis-actieproducten bij de plaatselijke supermarkt. Wat ooit een hooggewaardeerd product was, is nu volledig gedevalueerd in kwaliteit en prijs. Zoals de thee-industrie momenteel is gestructureerd, is er een slechts een beperkte marge die de betrokken partijen bereid zijn te herverdelen. Terwijl detailhandelaren hun prijzen voortdurend verlagen en thee gebruiken voor concurrerende reclameacties, houden theeproducenten geen waarde over om leefbare lonen in te voeren. Om de prijs en de levensomstandigheden van de theeproducenten te verbeteren, moet de waarde binnen de toeleveringsketen eerlijk worden verdeeld. De vraag leidde tot een boeiende workshop na afloop van het panel, waarbij delegaties uit het bedrijfsleven, adviesbureaus en maatschappelijke organisaties hun krachten bundelden. Laten we ervoor zorgen dat deze gezamenlijke aanpak de norm wordt!
Was je er graag bijgeweest?
Meld je aan voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van de komende edities van het Living Wage & Income Lab. Terwijl we volop aan de slag gaan om ervaringen uit pilots om te zetten in concrete bedrijfspraktijken, zijn we ook benieuwd naar de uitdagingen en onderwerpen die jij graag besproken zou zien. Deel je ideeën en gedachten met [email protected].
