Hoofdstuk 1: Over Fairfood
Jaarverslag 2021
Missie en visie
ONZE VISIE
Zou het niet fantastisch zijn, als iedereen op deze wereld van écht goed eten kan genieten? Goed betekent voor ons dat de waarde van een product eerlijk wordt verdeeld over de keten – dat iedereen krijgt waar zij of hij recht op heeft, met de nadruk op boeren, vissers, plukkers en fabrieksmedewerkers. Goed betekent ook dat het eten verantwoord is verbouwd, met oog voor mens, milieu en dier. Eten waar iedereen beter van wordt dus. Zo simpel is het.
ONZE MISSIE
We werken aan innovatieve oplossingen waarmee agrifoodbedrijven hun handelspraktijken kunnen verbeteren. Uiteindelijk willen we dat al die bedrijven maatschappelijk verantwoord ondernemen. Onze oplossingen zijn in beginsel open, toegankelijk en inclusief, en gaan de wereld achter ons eten democratiseren. Het gaat ons erom dat alle betrokkenen ook daadwerkelijk een stem hebben en die kunnen laten gelden – van boer tot retailer en consument. Zo werken we aan meer welvaart voor boeren, plukkers, vissers en fabrieksmedewerkers. We bouwen aan samenwerkingen zodat we met z’n allen de overgang naar een duurzaam voedselsysteem kunnen versnellen.
Theory of Change
In onze Theory of Change (ToC) zetten we de stappen uiteen waarmee we onze visie gaan waarmaken. Hoewel zo’n ToC nooit stilstaat, is dit hoe die er nu uitziet:
Dat verdient toelichting.
Fairfood wil dat we allemaal met een goed geweten kunnen eten. Hoog op onze prioriteitenlijst vind je een beter inkomen voor boeren en werknemers in de voedselsector. Onze ToC laat zien hoe we dat gaan waarmaken. Een belangrijk onderdeel van de ToC is de aanname dat bedrijven en boeren gebaat zijn bij meer bewustwording en het openlijk delen van kennis. Daarom ontwikkelen we oplossingen die zorgen voor meer transparantie en die zorgen voor een betere connectie tussen alle stakeholders in de productieketens – de basis voor het eerdergenoemde delen van kennis.
Met onze ToC bewandelen we twee paden. Een waarmee we ervoor zorgen dat agrifoodbedrijven transparante handelspraktijken zelf ook zullen waarderen, en een waardoor boeren daadwerkelijk profiteren van meer transparantie en traceerbaarheid. Dit is ons verhaal:
PAD 1: DE BUSINESSCASE VOOR VERANTWOORDE PRODUCTIE
Op ons eerste pad ondersteunen we bedrijven bij het delen van kennis, creëren van meer bewustwording, en het krijgen van meer zicht op de problemen in hun productieketens. Dat doen we door allereerst de producten van die bedrijven tot aan de boer te traceren. Wij zien in dit digitale tijdperk een uitgelezen kans voor bedrijven om het eerlijke verhaal achter hun producten te delen. Lees: open en eerlijk zijn over hun handelspraktijken. We denken ook dat de consument de producten op die manier hoger aan zullen schrijven. De toegevoegde waarde van transparantie, dus.
Die toegevoegde waarde dient als extra motivatie voor bedrijven om zich toe te leggen op een eerlijke verdeling van waarde in hun ketens, en biedt extra handvatten. Wat Fairfood Fairfood maakt, is dat we zulke bedrijven gedurende dit hele proces bijstaan, met innovatie, experts en andere diensten.
We moedigen zulke partners op drie manieren aan om de stap richting duurzame handel te zetten:
- Meer bewustwording: door storytelling, maar ook door lobby en advocacy zorgen we ervoor dat de onderwerpen die wij belangrijk vinden ook hoog op de agenda’s komen te staan van bedrijven en overheden. ALIGN, ons platform waar bedrijven leren hoe ze werk maken van leefbaar loon en inkomen, gaat nog een stapje verder. Bedrijven vinden hier een stappenplan om een eerlijk inkomen te realiseren voor de mensen achter hun producten.
- Verantwoordelijkheid nemen: met ons platform Trace maken bedrijven hun ketens transparant en hun producten traceerbaar. Iedereen die deel uitmaakt van die keten wordt in kaart gebracht, transacties worden gelogd op een blockchain en bedrijven kunnen gegronde uitspraken doen over het welzijn van de mensen die hun producten maken. Denk, ‘de boeren verdienen een leefbaar inkomen’. We moedigen bedrijven aan zulke informatie op transparante wijze te delen, zodat consumenten het ware verhaal achter hun product kennen.
- Zorg zelf voor verandering: iedereen die op welke manier dan ook betrokken is bij de productie van ons eten – denk aan merken, supermarkten, kennisinstituten en overheden – moet wat ons betreft ook deel uitmaken van de oplossing. We nodigen zulke partijen uit om mee te denken over slimme innovaties in ons Living Wage & Income Lab, een plek voor brainstormen, discussies, experimenteren en ontwikkelen.
PAD 2: VERBONDEN BOEREN
Het andere pad dat we bewandelen, wil boeren en werknemers aan het begin van de productieketens verbinden met de rest van die ketens. Op die manier moeten zij meer zeggenschap krijgen over hun producten en positie. Hun behoeften staan centraal in het ontwerp van onze innovaties. We vinden het bijvoorbeeld belangrijk dat ze toegang hebben tot marktinformatie. Denk aan prijsopbouw of de waarde van kwaliteit. Trace moet hun uiteindelijk in staat stellen om te leren van big data, blijk te geven van hun behoeften en een sterkere positie te vergaren wanneer er moet worden onderhandeld over prijs of inkomen. Daar werken we op dit moment naartoe.
Waar het op neerkomt: Fairfood zet stevig in op innovatie bij het waarmaken van de visie die we sinds dag 1 nastreven – een wereld waarin iedereen kan genieten van écht goed eten.
Fairfood werkt mee aan zes SDG’s: 1. Einde aan armoede, 2. Einde aan honger, 5. Vrouwen en mannen gelijk, 8. Fatsoenlijke banen en economische groei, 10. Minder ongelijkheid, 12. Duurzame consumptie en productie.
Dit zijn wij:
John kent de ketens achter ons eten door en door, en zet innovatie in om verbindingen te bouwen waar die nodig zijn.
Ze noemen Channa ook wel het geweten van Fairfood. Vertelt in die hoedanigheid het eerlijke, transparante verhaal van Fairfood.
We zijn nogal trots op onze transparantietool Trace, en daarmee ook op producteigenaar Derek.
Bij Josje moet je zijn als een project tot in de puntjes gemanaged moet worden of als het je ontbreekt aan een beetje basiskennis over dataprivacy.
De visionair, de inspirator, de directeur.
Hoewel ze op papier niet onze collega’s zijn, willen we op deze plaats ook de knappe koppen bij CIED bedanken. Zij zijn toch maar mooi de mensen die onze wildste techdromen laten uitkomen: Aswini Harinath, Akash Mathew, Anto Varghese, Sankaran Namboodiri, Sreenath T M, Gogul Chalil Vengara, Adarsh V, Tanneru Sai Ganesh, Jayesh J, Gopika M. Ook een enorme shout out naar onze voormalige stagiaires Katinka Duewel en Fernanda Neisskenwirth, zonder wie ons marketing- en communicatiewerk in 2021 niet hetzelfde zou zijn geweest.
Raad van Toezicht en Advies
De Raad van Toezicht houdt een oogje in het zeil bij het management en bij financiële kwesties, houdt de implementatie van jaarplannen in de gaten en is kritisch op de werkmethoden van team Fairfood. De leden van deze Raad bieden waar nodig begeleiding en delen hun expertise als het gaat om juridische kwesties, accounting, marketing, digitalisatie, management en strategische vraagstukken. Ook de eigen activiteiten worden van tijd tot tijd geëvalueerd, om deze als dat nodig blijkt aan te passen. De Raad komt vier keer per jaar samen, om daarbij in elk geval één keer flink de diepte in te gaan op specifieke thema’s, zoals impactmanagement en integriteit. De leden doen dit werk onbezoldigd.
Het management overhandigt de Raad elk kwartaal een rapport met daarin alle benodigde informatie over financiën, vooruitgang met betrekking tot onze missie en andere ontwikkelingen. De Raad is verantwoordelijk voor het aanstellen van de directeur – in ons geval Sander de Jong – en voor het beoordelen van diens werkzaamheden. Elk jaar voeren ze met Sander een beoordelingsgesprek.
Een lid van de Raad van Toezicht wordt aangewezen voor een periode van drie jaar. Die periode mag verlengd worden tot maximaal negen jaar. De Raad wijst zelf een voorzitter, vice-voorzitter en secretaris aan. Op dit moment zijn dit onze leden: Jolande Sap, Maxine Tillij, Hedwig Bruggeman, Pieter Goudswaard en Wiard Gorter.
DE OPRICHTING VAN DE RAAD VAN PRODUCTADVIES
Fairfood evolueert en dat geldt ook voor onze Raad van Advies – een team experts van de bovenste plank, dat ons gevraagd en ongevraagd advies geeft en er zo voor zorgt dat we de allerbeste versie van onszelf kunnen zijn. Een gloednieuwe Raad van Advies helpt ons onze weg te vinden in de digitale realiteit, waarin we tech en data inzetten voor een betere wereld. Jacob Boersma, expert op het gebied van blockchain en digitale identiteit, is de voorzitter van deze Raad vol experts die hun strepen verdiend hebben op het gebied van traceerbaarheid, digitale betalingen, open source-technologieën en blockchain. En laten dat nou de tools zijn die nodig zijn om ons werk naar een hoger niveau te tillen.
We zijn onze voormalige Raad van Advies enorm dankbaar voor jaren van geweldig advies: Guus Loomans, Pierre-Louis van Hedel, Gerrit Bruggeman, Niels Penninx en Martijn Smelt.
Inclusie en integriteit
Het is eigenlijk heel simpel: als wij ons werk een beetje behoorlijk willen doen, dan hebben we daar verschillende perspectieven bij nodig. We kunnen alleen slagen in onze missie als we de waarde ‘inclusiviteit’ aan de kern van onze werkzaamheden houden. Diversiteit en inclusie in ons team, dagelijkse werk en oplossingen is dan ook geen keuze, maar essentieel.
Fairfood maakt actief werk van het bewaken en verbeteren van de interne integriteit en gelijkheid. We hebben daarvoor een Gedragscode Integriteit opgesteld. Daarbij hebben we een integriteitsofficier en interne en externe vertrouwenspersonen aangewezen. Samen zorgen we ervoor dat de integriteit van Fairfood als een paal boven water staat, ook als we de komende jaren serieus gaan groeien.
Fairfood is lid van Partos, de branchevereniging voor ontwikkelingssamenwerking. Daarmee houden we ons ook aan de gedragscode van Partos. Die hebben we uitgebreid en toegespitst op onze eigen waarden: inclusief, vreedzaam, rechtvaardig, duurzaam en compassievol. Die waarden geven richting aan ons werk en zijn bepalend voor de werksfeer.
We stellen onszelf voortdurend vragen als: doen wij recht aan de personen en organisaties waarmee wij werken? Maar ook binnen onze eigen organisatie: wanneer noemen we iets onrecht? En wat doen wij bij zulk onrecht? We denken aan machtsmisbruik, financiële schendingen en interpersoonlijke schendingen. Het begint bij preventie: wat kan je doen om misstanden te voorkomen? Bij vastgesteld overschrijdend gedrag gaan we over tot melding, zorgvuldig onderzoek, eventuele sancties en zorgmaatregelen voor de gedupeerde(n).
Onze gedragscode Integriteit geldt voor iedereen die voor Fairfood werkt. Als werknemer, stagiair(e), vrijwilliger, ingehuurde consultant of uitzendkracht, of lid van de Raad van Toezicht of Advies.
