WELKOM

Durven we het hardop te zeggen? De coronapandemie lijkt tot een einde te komen – we keren opgelucht terug naar ons oude leven nu overheden de maatregelen opheffen. Maar terwijl we eindelijk onze blik weer kunnen verruimen na het twee jaar vooral over de pandemie te hebben gehad, dient zich de volgende crisis aan die onze volle aandacht vraagt. Ik heb het natuurlijk over de Russische invasie van Oekraïne.

Op de achtergrond van dit alles is er die crisis die eigenlijk ook fulltime in de schijnwerpers zou moeten staan, maar die alleen de verdiende aandacht krijgt als er weer eens een alarmerend nieuw rapport verschijnt: de klimaatcrisis. Terwijl ik dit voorwoord schrijft, heeft het klimaatpanel van de Verenigde Naties, IPCC, net weer een rapport gepubliceerd waarvan de conclusie luidt dat bijna de helft van de wereldbevolking op dit moment al in de gevarenzone woont – op plaatsen waar klimaatverandering zorgt voor bijvoorbeeld overstromingen, bosbranden en extreme droogtes.

Wat me elke keer weer aangrijpt, is het feit dat het steeds dezelfde mensen zijn die door dergelijke crises worden geraakt: de mensen helemaal aan het begin van de productieketens van ons eten. De globalisatie zorgt voor een rimpeleffect waar mijn collega Isa getuige van was tijdens een veldbezoek in Honduras. Midden in een meeting met een koffiecoöperatie begon de telefoon van de manager van die coöperatie onophoudelijk te trillen – slechts enkele uren nadat Poetin de invasie van Oekraïne inzette, daalden aan de andere kant van de wereld de koffieprijzen dramatisch. Het duurde niet lang voordat journalisten verslag deden van de effecten die de oorlog had op de prijzen van eten – wereldwijd. Terwijl ik dit schrijf, is er net weer een artikel verschenen waarin ik lees dat de prijzen van onder meer bakolie en granen een derde duurder zijn dan een jaar geleden, doordat de export in de Zwarte Zee is verstoord. Zoals een woordvoerder van de Food and Agriculture Organization (FAO) tegen de Britse krant The Guardian zegt: “De hoge prijsfluctuaties zijn vooral verontrustend voor landen die al met andere crises kampen, zoals conflicten, natuurgeweld, economische omstandigheden en, zoals vaak het geval is, een combinatie daarvan.” Het zijn de landen waar ook veel van ons eten wordt verbouwd. Ik hoef waarschijnlijk niet uit te leggen dat ook de klimaatcrisis boerengemeenschappen treft.

Werk aan de winkel voor Fairfood dus. Zoals António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, zei in reactie op eerdergenoemde IPCC-rapport: “Nu is het moment om woede om te zetten in actie.”

Kijk ik terug op 2021, dan draaide het bij Fairfood inderdaad vooral om actie.

Want we timmeren hard aan de weg richting ons uiteindelijke doel: waarde herverdelen binnen de productieketens van ons eten, met een eerlijk inkomen voor de mensen helemaal aan het begin van die ketens. Dat begint voor ons bij transparante handelspraktijken en traceerbaar eten. Daartoe trapten we het 5-jarige programma RECLAIM Sustainability! af, waarin we samen met Solidaridad en andere partners het begrip duurzaamheid terugpakken, dat op dit moment toch door Jan en alleman gebruikt wordt. Uiteindelijk gaan we voor een einde aan armoede in globale productieketens. Als onderdeel van dit programma startten we in 2021 drie projecten in Uganda, Honduras en Sierra Leone, waarmee we de businesscase van transparantie en traceerbaarheid gaan bewijzen.

Een paar voorlopers in de voedselindustrie hebben geen bewijs nodig en ondernemen op dit moment al actie. We hebben het dan ook over onze partners, waaronder Trabocca, Total Produce en Verstegen Spices & Sauces, die als voorbeeld dienen voor achterblijvers. We zijn enorm trots op de wegen die we samen met hun bewandelen, waarop ze zich onderwerpen als transparantie, traceerbaarheid, eerlijke prijzen en leefbare lonen en inkomens eigen maken. Samen werken we aan de nieuwe normaal!

Net als in voorgaande jaren, draait ons advocacy-werk om het verhelderen van de concepten die de achtergrond vormen van alles wat we doen: van blockchain tot transparantie en van eerlijke data tot leefbare lonen en inkomens. Het doet ons goed om te zien dat deze onderwerpen steeds vaker verschijnen op de agenda’s van bedrijven en overheden. Zoals onze vrienden bij Oxfam schreven: “Leefbaar inkomen is trending. Steeds meer agrifoodbedrijven doen toezeggingen op het gebied van een leefbaar inkomen, en anderen zouden moeten volgen.” Wij onderstrepen dat en bouwen gestaag verder aan onze oplossingen om daar een bijdrage aan te leveren.

2022 draait om het collectief waarmaken van al onze beloften. Fairfood staat klaar om bedrijven te helpen die van hen om te zetten in actie.

Sander de Jong, algemeen directeur

Dit jaarverslag is op 20 juni goedgekeurd door de Raad van Toezicht en een onafhankelijke accountant. Download hier de accountantsverklaring.